بررسی اثر انتشار رمز پول بانک مرکزی بر اقتصاد کلان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه مدیریت راهبردی فضای سایبر، د انشکده مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران.

چکیده

طی سالیان اخیر انواع مدرنی از پول های الکترونیکی در سرتاسر جهان ظهور و بروز پیدا کرده است. پول های جدید کارکردهای متنوعی را در خود دارند که توسعه ی این کارکردها، جنبه های مختلف کاربردی حاکمیت پول ملی را (بویژه در عرصه مبادلات و سیاستگذاری پولی) تهدید می کند. به همین دلیل بانکهای مرکزی درصدد توسعه ی رمزپول های برآمدند که هم کارکردهای پول دیجیتالی خصوصی را به همراه داشته باشد و هم حاکمیت  پول ملی حفظ شود. بر این اساس، در کشورهای مختلف رمزپول های بانک مرکزی (پول دیجیتال بانک مرکزی) به صورت آزمایشی در حال پیاده سازی یا مطالعه هستند. در این مطالعه نیز اثر انتشار رمز‌پول بانک مرکزی بر اقتصاد کلان در ایران با اتکاء به تحلیل داده های ناشی از مصاحبه ها و پرسش نامه ها بررسی شده است.
نتایج نشان داد رمز‌پول بانک مرکزی می تواند در بهبود وضعیت متغیرهای ‏اسمی-پولی اقتصاد موثر واقع شود. بهبود کارایی ابزارهای سیاست های پولی، بهبود بسترهای سیاستگذاری ‏پولی شامل بازار بین بانکی، بهبود بسترهای انتقال مکانیسم های پولی شامل سیستم پرداخت و بهبود اصابت به ‏هدف تامین مالی (بهبود سرمایه گذاری) از جمله آثار مثبت انتشار رمز‌پول بانک مرکزی هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effects Currency Issuance by the Central Bank on the Macro Economy of Iran

نویسندگان [English]

  • Hamid Reza Afshar 1
  • Amir Hossein Aghaee Meybodi 2
1 Ph.D. Candidate, Department of Strategic Management of cyber space, Faculty of Strategic Management, Supreme National Defense University, Tehran, Iran.
2 M.A., Department of Business Management, Faculty of Economic and Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Razavi Khorasan, Iran.
چکیده [English]

In recent years, the advent and development of new forms of e-currencies has threatened national currencies issued by central banks (which perform various functions on terms of exchanges and monetary policy). In view of the foregoing, Central Banks are trying to develop cryptocurrencies that perform both the functions of decentralized digital currencies whilst preserving the sovereignty of the national currencies. Various Cases of this effort are currently being trialed or studied on an experimental basis in many countries. This study investigates the effects wrought by the issuance of digital currencies by the Central Bank on the macro economy of Iran. For this purpose, the methodology of this paper relies on the analysis of data from interviews and questionnaires.
The results obtained indicate that the issuance of digital currencies by central banks can be effective in improving the nominal-monetary variables of the economy. Furthermore, among the other positive effects of the issuance of digital currencies include; enhancing the efficiency of monetary policy tools; increasing the efficacy of monetary policy platforms such as the interbank lending markets; improving monetary transfer mechanisms such as the payment system, improving the efficiency of financing and investment.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Central Bank Digital Currency
  • Macroeconomics
  • Transaction Cost
  • Economic Growth
  • Digital Money
احسانی، محمدعلی، و خطیبی، یاسر (1391). اثر سقف نرخ بهره بر سرمایه گذاری خصوصی در اقتصاد ایران به روش معادلات همزمان، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 2(8)، 69-82.
اصغرپـور، داود (1385). کتابشناسـی روش تحقیـق و روششناسـی علـوم انسـانی. تهران: انتشارات دانشـگاه و حـوزه.
ایمانی پور، محمد مهدی و سلطانی نژاد، حامد (1396). بررسی فقهی پول مجازی، دو فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی، 6(12)، 167-192.
بـازرگان، عبـاس (1386). روش­هـای تحقیـق آمیختـه: رویکـردی برتـر بـرای کندوکاو در مسـایل نظـام آموزشـی و حـل آنهـا. روانشناسـی و علوم تربیتی، 76، 101 -120.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران-معاونت فناوری‌های نوین (1397). الزامات و ضوابط فعالیت در حوزه رمز ارزها در کشور.
بست، جان (1382). روش‌های در علوم تربیتی و رفتاری، ترجمه: حسین پاشا شریفی و نرگس طالقانی، جوانه رشد.
جورابچی، کیوان (1398). روش، نظریه و نسبت میان آن دو؛ واکاوی مفهوم روش و نظریه از دو منظر کمّی و کیفی، روش شناسی علوم انسانی، 25(98)، 1-28.
حسینی دولت‌آبادی، سید مهدی (1394). ترتیبات خلق پول از منظر اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی با تأکید بر نرخ ذخیره قانونی، (پایان‌نامه دکتری). دانشگاه تهران، تهران، ایران.
خاکی، غلامرضا (1391). روش تحقیق در مدیریت (با رویکرد پیمایشی)، تهران: انتشارت فوژان.
دالور، علی (1396). مبانی نظری و عملی در پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. چاپ اول، تهران: انتشارات رشد.
دانایی فرد، حسن و امامی، سیدمجتبی (1386). استراتژی‌های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه پردازی داده بنیاد، اندیشه مدیریت راهبردی، 1(2)، 69 تا 98.
دانایی فرد، حسن؛ الوانی، سیدمهدی و آذر، عادل (1392). روش شناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع، چاپ هشتم، تهران: انتشارات صفار.
سکاران، اوما، (1386). روش‌های تحقیق در مدیریت، ترجمه: محمد صائبی و محمود شیرازی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی.
صانعی، اشرف السادات و نیکبخت نصرآبادی، علیرضا (1383). روش شناسی تحقیقات کیفی در علوم پزشکی، تهران: انتشارات برای فردا.
قائدی، محمدرضا و گلشنی، علیرضا. (1395). روش تحلیل محتوا، از کمی گرایی تا کیفی گرایی، فصلنامه علمی روش­ها و مدل­های روانشناختی، 7(23)، 57-82.
شادکار، محمد سعید، (1400)، بهبود ثبات مالی از طریق طراحی نظام بانکی مبتنی بر پول دیجیتال بانک مرکزی، فصلنامه اقتصاد دفاع، 6(20)، 147-170.
شهیدی، علی، فرزین، محمدرضا، و عرفانیان، حسین (1400). تحلیل ترازنامه ای تاثیرات جانشینی پول دیجیتال بانک مرکزی به جای سپرده‌های بانکی بر ترازنامه کنشگران اقتصادی. راهبرد اقتصادی، 10(39)، 625-656.
یزدی نژاد، امیر، و دهقان، عبدالمجید (1400). یک چارچوب مبتنی بر بلاکچین EOSIO برای ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC). دانش مالی تحلیل اوراق بهادار (مطالعات مالی)، 14(50)، 187-200.
کرلینجر، فردریک‌نیکلز، (1376)، مبانی پژوهش در علوم رفتاری، ترجمه: حسین پاشا شریفی و جعفر نجفی زند، تهران: انتشارات آوای نور.
گزارش مجمع جهانی اقتصاد (2019). بانک‌های مرکزی و فناوری دفتر کل توزیع شده، ترجمه شده توسط راه پرداخت.
محمد پور، احمد (1389). فراروش بنیان‌های فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی و رفتاری، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
مومنی، منصور و فعال‌قیومی، علی (1386). تحلیل‌های آماری با استفاده از SPSS، تهران: انتشارات کتاب نو.
مهدیزاده اشرفی، علی و حسینی، سیدمهدی (1396). روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: انتشارات سیاهرود.
نیومن، الرنس (1395). روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه ابوالحسن فقیهی و عسل آغاز، جلد اول و دوم، تهران: انتشارات ترمه.
یعقوبی، نورمحمد؛ آذر، عادل و همراهی، مهرداد (1396). روش تحقیق در مدیریت با رویکردی به نگارش پایان نامه تحصیلی. چاپ چهارم، مشهد: انتشارات مرندیز.
 
Aysan, A. F., Sadriu, B., & Topuz, H. (2020). Blockchain futures in cryptocurrencies, trade and finance: a preliminary assessment. Bulletin of Monetary Economics and Banking23(4), 525-542.
Bank for International Settlements (2019). Investigating the impact of global stablecoins, G7-International Monetary Fund- BIS Committee on Payments and Market Infrastructures, October.
Barrdear, John, Kumhof, Michael (2019). The Macroeconomics of Central Bank Issued Digital Currencies, Bank for International Settlements
Belke, A., & Beretta, E. (2020). "From cash to central bank digital currencies and cryptocurrencies: A balancing act between modernity and monetary stability. Journal of Economic Studies, 66(2),25-44.
Beniak, P. (2019). Central bank digital currency and monetary policy: a literature review.
Beniak, P. (2019). Central bank digital currency and monetary policy: a literature review.
BIS (2018). Central bank digital currencies, Bank for international settlements.
BIS (2020). Central bank digital currencies: foundational principles and core features, Report No.1, Bank for International Settlements.
Bordo, M. D. (2017). The second era of globalization is not yet over: An historical perspective(No. w23786). National Bureau of Economic Research.
Bordo, M. D., & Levin, A. T. (2017). Central bank digital currency and the future of monetary policy(No. w23711). National Bureau of Economic Research.
Brunnermeier, M. K., & Niepelt, D. (2019). On the equivalence of private and public money. Journal of Monetary Economics106, 27-41.
Brunnermeier, M. K., James, H., & Landau, J. P. (2019). The digitalization of money(No. w26300). National Bureau of Economic Research.
Brunnermeier, M., James, H., & Landau, J. P. (2019). The digitalization of money NBER Work.
Buterin, V. (2016). A proof of stake design philosophy. Medium (31 December 2016) https://medium. com/@ VitalikButerin/a-proof-of-stake-design-philosophy-506585978d51.
Dyson, B., & Hodgson, G. (2016). Digital Cash: Why Central Banks Should Issue Digital Currency. London: Positive Money.
Grym, A., Heikkinen, P., Kauko, K., & Takala, K. (2017). Central bank digital currency.
Hoffman, S., Garnaut, J., Izenman, K., Johnson, M. D., Pascoe, A., Ryan, F., & Thomas, E. (2020). The flipside of China's central bank digital currency. Canberra: Australian Strategic Policy Institute.
McLeay, M., Radia, A., & Thomas, R. (2014). Money creation in the modern economy. Bank of England quarterly bulletin, Q1.
Niepelt, D. (2020). Digital money and central bank digital currency: An executive summary for policymakers. VOXEU.
Powell, J. (2017). “Innovation, Technology, and the Payments System.” Available at: https://www.federalreserve.gov/newsevents/speech/powell20170303a.htm.
Purnawan, M. E., & Riyanti, R. (2019). Significant effect of the central bank digital currency on the design of monetary policy. Jurnal Ekonomi Indonesia8(1), 125-151.
Shen, W., & Hou, L. (2021). China's central bank digital currency and its impacts on monetary policy and payment competition: Game changer or regulatory toolkit?. Computer Law & Security Review41, 105577.
Shirai, S. (2019). Money and central bank digital currency.