تاثیر توسعه بخش بانکی بر انتشار گازهای آلاینده در ایران با رویکرد مدل مارکف سوئیچینگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

3 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

هدف مقاله حاضر، بررسی تاثیر توسعه بخش بانکی بر آلودگی محیط زیست و انتشار گاز دی اکسید کربن در ایران می باشد.  روش تحقیق علی و به صورت تحلیل سری زمانی و پس رویدادی می باشد. مطالعه طی دوره زمانی 1363 تا 1401 به صورت سالانه و با استفاده از مدل مارکف سوئیچینگ در دو رژیم با انتشار الودگی زیاد و کم در کشور ایران انجام شده است. دلیل انتخاب دوره زمانی در دسترس بودن داده های سری زمانی در این فاصله می باشد.
 مطابق نتایج مدل، افزایش حجم پول می‌تواند سبب افزایش تولید ملی و بنابراین افزایش انتشار گاز دی اکسید کربن در رژیم با انتشار آلودگی کم شود، ولی این تاثیر در رژیم با انتشار آلودگی بالا به صورت منفی است. تاثیر تغییرات در عقود مضاربه و سلف بر متغیر وابسته دارای علامت یکسان در هر دو رژیم بوده و در رژیم با انتشار زیاد معنی‌دار است. در رژیم با انتشار آلودگی کم، تاثیر تسهیلات بانکی بر انتشار دی اکسید کربن مثبت و معنی دار بوده، همچنین، تاثیر عقود جعاله بر انتشار گاز دی اکسید کربن منفی و معنی دار می‌باشد، ولی در رژیم دیگر این تاثیرها بی معنی هستند. مطابق پیش بینی مدل برآورد شده برای پنج دوره آتی، احتمال قرار گرفتن در رژیم با انتشار آلودگی زیاد بیشتر از قرار گرفتن در رژیم دیگر است. همچنین نتایج نشان می دهد تداوم رشد اقتصادی در آینده سبب افزایش انتشار گاز دی اکسید کربن می گردد؛ لذا اتخاذ سیاست برای کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن در سطح ملی و جهانی ضروری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Banking Sector Development on Pollutant Gases Emission in Iran: A Markov Switching Approach

نویسندگان [English]

  • Seyed Ziyaaddin Pishnamaz Mohammadi 1
  • Mohammd Reza Nahidi Amirkhiz 2
  • Ehsan Shafei 2
  • Monireh Dizaji 3
1 PhD Candidate, Department of Economics, Faculty of Management, Economics and Accounting, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Management, Economics and Accounting, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
3 Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Management, Economics and Accounting. Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Along with economic growth, industrialization has led to environmental pollution and the emission of harmful gases. The objective of the present research is to investigate the impact of the development of the banking sector on environmental pollution and carbon dioxide emissions in Iran. The study covers the period from 1984 to 2020, employing the Markov switching model with two regimes: high and low pollution emissions. The results show that an increase in money supply can lead to higher national production, and consequently, higher carbon dioxide emissions in the low pollution regime. However, in the high pollution regime, this effect is negative. The impact of changes in Mudarabah and Salaf contracts on carbon dioxide emissions is consistent in both regimes and remains significant in the high pollution regime. In the low pollution regime, banking facilities have a positive and significant impact on carbon dioxide emissions, while Jaala contracts have a negative and significant effect. In the high pollution regime, however, these impacts are insignificant. The study suggests that continued economic growth will likely lead to increased carbon dioxide emissions. Therefore, it is crucial to implement policies aimed at reducing carbon emissions both nationally and globally.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Banking Sector Development
  • Environmental Pollution
  • Markov Switching
  • Islamic Banking Contracts
دهشیری، محمدرضا. (1393). جهانی شدن و توسعه پایدار، آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، 7(4) ، 45-66.
ذریه محمدعلی، فائزه؛ ناهیدی امیرخیز، محمدرضا؛ پایتختی اسکوئی، علی و رنجپور، رضا. (1402). تحلیل تاثیر ابزارهای تامین مالی اسلامی بر سیاست های پولی در ایران بر اساس قاعده تیلور: رویکرد کوانتایل، نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامی، 12(42)، 273-301.
زاهدی، السادات شمس. (1390). جهانی شدن و توسعه پایدار، ، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 2(3) ، 1- 18.
سوری، علی. (1395). اقتصاد سنجی. تهران: انتشارات فرهنگ شناسی.
طاهرپور، جواد؛ محمدی، تیمور و فردی کلهرودی، رضا. (1398). تأثیر توزیع تسهیلات بانکی بر رشداقتصادی ایران: با تأکید بر عقود مشارکتی و مبادله ای، مطالعات اقتصاد اسلامی، 12(1)، 151-176.
مسعودی، نسیم؛ نظردهمرده، قلعه نو و اسفندیاری، مرضیه. (1399). بررسی تأثیر انرژی های تجدیدپذیر و نوآوری های فنی و رشد اقتصادی بر انتشار دی اکسید کربن، پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، 10(54) ،35-54.
مصطفائی، شعبان؛ خداداد کاشی، فرهاد و موسوی جهرمی، یگانه. (1399). تأثیر توسعه صنعتی بر کاهش فقر در استان‌های ایران، پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 10(38)، 45-60.
مهرآرا، اسداله؛ مدانلوجویباری، سپیده و زارع زیدی، علیرضا. (1396). بررسی نقش حفاظت از محیط زیست در توسعه پایدار، ماهنامه علمی- تخصصی شباک، 6(10) ، 85-95.
میثمی، حسین و ندری،کامران. (1394). عملیات بازار باز با اوراق بهادار دولت و بانک مرکزی، تحقیقات مالی اسلامی، 5(1) ، 121-156.
نوفرستی، محمد. ( 1395). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. تهران: انتشارات رسا.
ناهیدی امیرخیز، محمدرضا. (1391). بررسی رابطه علّی بین متغیّرهای عمده کلان اقتصادی و آلودگی محیطی در کشورهای منتخب(روش پانل دیتا) ، اقتصاد و توسعه منطقه ای، 19(3) ، 99-113.
ناهیدی امیرخیز، محمدرضا؛ رحیم‌زاده ، فرزاد و شکوهی‌فرد، سیامک. (1399). بررسی رابطه رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای(مطالعه موردی: کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی)، علوم و تکنولوژی محیط زیست، 22(3) ،13-26.
نگین تاجی، زریر؛ گلمرادی آدینه وند، حسن و علی صادقی نژاد، مرتضی. (1401). بررسی رابطه میان رشد اقتصادی، توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در ایران، اقتصاد مالی، 16(60)، 211-195.
 
Ajmi, A. N., Hammoudeh, S., Nguyen, D. K., & Sato, J. R. (2015). On the relationships between CO2 emissions, energy consumption and income: the importance of time variation. Energy Economics49, 629-638.
Aye, G. C., & Edoja, P. E. (2017). Effect of economic growth on CO2 emission in developing countries: Evidence from a dynamic panel threshold model. Cogent Economics & Finance5(1), 1379239.
Bagheri, S. (2022). Analysing the CO2 Emission Function in Iran. Environment and Interdisciplinary Development7(76), 61-73.
Bahrambeigi, F., Fotros, M. H., Haji, G., & Torkamani, E. (2023). The Impact of Financial Development Regimes on CO2 Emissions in Iran: The Markov-Switching Approach. Agricultural Economics Research15(2), 12-1.
Bayar, Y., Dan Gavriletea, M., Estes, J., & Oana Pintea, M. (2023). Impact of banking sector development and environment on population health: evidence from EU transition countries. Economic research-Ekonomska istraživanja36(1).
Grossman, G. M., & Krueger, A. B. (1991). Environmental impacts of a North American free trade agreement.
Gujarat, D. (2004). “Basic Econometrics, Fourth Edition”. The McGrawHill Press.
Mahmood, H. (2020). CO2 emissions, financial development, trade, and income in North America: a spatial panel data approach. Sage Open10(4), 2158244020968085.
Kuznets, S. (1955). “Economic Growth and Income Inequality”. American Economic Review 45 (March). 1-28.
Ulucak, R., Yücel, A. G., & Koçak, E. (2019). The process of sustainability: from past to present. In Environmental kuznets curve (EKC) (pp. 37-53). Academic Press.
Ziaabadi, M., Zare Mehrjerdi, M., & Pourtaheri, Z. (2021). An Investigating the effect of economic and social factors on Iran's ecological footprint Using the Markov switching-Error Correction Model. Environmental Energy and Economic Research5(2), 1-15