نقش هوشمندسازی اقتصاد در هندسه نظم جدید جهانی با تاکید بر مولفه های قدرت و ثروت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی. تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

با تکامل سیر تاریخی تحولات اقتصادی در جهان، عصر سوم تحت نام اقتصاد دانایی محور از اواسط قرن بیستم شروع گردید. در این عصر ابتدا اقتصاد مبتنی بر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات شکل می گیرد و سپس اقتصاد اینترنت، اقتصاد الکترونیکی، اقتصاد دیجیتال و با پیشروی در این عصر شاهد شکل گیری اصطلاح نوینی تحت عنوان اقتصاد هوشمند هستیم. لذا از اواسط دهه اول قرن بیست و یکم، اقتصاد هوشمند وارد ادبیات نظری رشد و توسعه اقتصادی در جهان شده و هندسه نظم جدیدی در اقتصاد جهان شکل گرفته که نماد قدرت و ثروت کشورها در دانش متجلی شده است. لذا با توجه به اهمیت این موضوع، مقاله حاضر به دنبال طراحی مدل کلان تکاملی گذار از اقتصاد کشاورزی و صنعتی به اقتصاد هوشمند می‌باشد. در راستای دستیابی به هدف اصلی مقاله، گردآوری داده‌ها با روش‌های مصاحبه نیمه ساختارمند، مشاهده و بررسی اسناد و مدارک صورت گرفت و سپس تجزیه و تحلیل داده‌ها، براساس کدگذاری سه مرحله ای (ﻧﻈﺮﯾﻪ زﻣﯿﻨﻪای) انجام گرفت.
نتایج این کدگذاری نشان می‌دهد اولاً در مقوله‌های کلیدی احصاء شده برای هوشمندسازی اقتصاد، جهان از شرکتهای فراملیتی و بزرگ به جهان کوچک و ذره ای تبدیل شده و همزمان میدان بازی را مسطح کرده و نیروی پیش برنده این عصر، افراد و حلقه‌های ذره‌ای از افراد خواهند بود و تراشه‌ها و سرمایه‌داری خردورز و ایده مبنا جزو مهمترین مقوله‌های این عصر خواهند بود. ثانیاً طبق نتایج حاصل از نظریه زمینه‌ای، مهمترین الزامات و راهبردهای کلان گذار ﺑﺮای ﻫـﺪاﯾﺖ ﮐﺸـﻮر ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻗﺘﺼـﺎد هوشمند احصاء گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Transitioning Towards Smart Economies in the Geometry of the New Global Order

نویسندگان [English]

  • Vahid Shaghaghi Shahri 1
  • Shirin Vahed Rasouli 2
1 Assistant Professor, Department of Economics and Islamic Banking, Faculty of Economics, Kharazmi University. Tehran Iran.
2 M.A., Department of Economics, Faculty of Humanities, Firuzkoh Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

A review of the historical course of global economic development shows that the rise of knowledge-based economies first occurred in the mid twentieth century. During this era, we first observed the development of information and communication technologies, and subsequently the rise of the internet economy, the electronic economy and digital economy. Furthermore, with the advancement of this age we observe the formation of a new sector termed the ‘smart economy’. The rise of this sector has in turn gave rise to a new order within the world economy, whereby the countries with the strongest knowledge-based economic sectors have benefited greatly in terms of increases in influence and wealth. Accordingly, from the middle of the first decade of the 21st century, ‘smart economy’ has become a subject of discussion within the theoretical literature of economic growth and development. By this light, the present article seeks to design a macro-evolutionary model for the transition from agricultural and industrial economy to a smart economy. In order to achieve the main goals of this article, we started by collecting data through semi-structured interviews, observation and documentation review. Next, we analyzed the data through three-stage coding based on grounded theory.
The results obtained indicate that we are observing a transition from large multinational companies to smaller economies. This transition has in turn leveled the playing field, allowing smaller actors to play an important role in creating the world of tomorrow. In this transition, electronic chips, smart investment, and high-quality human capital will be the drivers of this transition. Lastly, the paper ends by presenting the most important requirement for devising a strategy for macro-transition towards a smart economy based on the results of the grounded theory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural economy
  • Industrial revolution
  • Knowledge-based economy
  • Smart economy
  • New world order
احمدیان، حمیدرضا (1398). اقتصاد هوشمند؛ باوری برای تحول در نظام اقتصادی کشور». خبرگزاری ایرنا،کد خبری 83484023.
پژوهشکده امور اقتصاد و دارایی (1398). مقدمه­ای بر اقتصاد هوشمند.
ﺗﺮاﺑﯽ، ﺗﻘﯽ و ﻓﺮزاﻧﻪ ﺣﺎﺟﯽﺣﺴﻨﯽ (1388). ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﺮ ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ اﻗﺘﺼﺎدی در ﮐﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺘﺨﺐ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﺪل ﺳﺎزی اﻗﺘﺼﺎدی، 3(8)، 153-172.
جهانگرد، اسفندیار  (1396 )، اقتصاد دیجیتال، تهران: انتشارات: نشر آمار.
حسن­زاده، محمد (1387). مروری بر مفهوم و ابعاد جغرافیای سیاسی اطلاعات، اطلاع شناسی، 19(4)، 107-120.
داﻧﺎﯾﯽﻓﺮد، ﺣﺴﻦ و ﺳﯿﺪﻣﻬﺪی اﻟﻮاﻧﯽ (1386). روش ﺷﻨﺎﺳﯽ ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯽ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ: روﯾﮑﺮد ﺟﺎﻣﻊ، ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات ﺻﻔﺎر اﺷﺮاﻗﯽ.
داﻧﺎﯾﯽﻓﺮد، ﺣﺴﻦ و ﺳﯿﺪﻣﻬﺪی­اﻣﺎﻣﯽ (1386). اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﯿﻔﯽ: ﺗﺎﻣﻠﯽ ﺑﺮ  ﻧﻈﺮﯾﻪﭘﺮدازی داده ﺑﻨﯿﺎد، اندیشه مدیریت، 1(2)، 69-96.
دژپسند، فرهاد (1398). اقتصاد هوشمند ابر فرصت پیشه­رو، اقتصاد آنلاین، کد خبر 349352.
رمضانیان یارندی، محسن؛ بهنام نیا علی اصغر و عارف محمدرضا (1399). نقش و تأثیر اقتصاد دیجیتال در الگوی راهبردی پیشرفت دانش و فناوری رمز در جمهوری اسلامی ایران، نشریه امنیت ملی، 10(35)، 327-358.
سعید، ادوارد (1378). شرق شناسی، ترجمۀ عبدالرحیم گواهی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
سیف اله، مراد (١٣٩١). الگوی پیشنهادی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران (مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری، آفاق امنیت، 5(16)، 5-22.
شایگان داریوش (1378). آسیا در برابر غرب، تهران: انتشارات امیرکبیر.
شقاقی شهری، وحید (1400). نقش هوشمندسازی اقتصاد در تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی براساس رویکرد نظریه زمینه‌ای، فصلنامه جستارهای اقتصادی، 18(36)، 147-127.
صفا، ذبیح اله (1400). خلاصه تاریخ ادبیات ایران، تهران: انتشارات ققنوس.
صوفیه، جمال (1399). تحول و اقتصاد دیجیتال (سنجش و ابعاد مختلف آن بر اساس آخرین یافته­ها و داده­هـای سازمانهای مهم بین­المللی)، تهران: انتشارات یزدا.
غنی نژاد، موسی ( 1377). تجدیدطلبی و توسعه در ایران معاصر، تهران: نشر مرکز.
فروغی، محمدعلی (1317). سیر حکمت در اروپا، تهران: انتشارات زوار.
مهدی پور، بهنام؛ ﮐﯿﺎﻧﯽ ﻫﻔﺖ لنگ، ﻣﻬﺮاﻧﮕﯿﺰ و صبا، ﺣﻤﯿﺪرﺿﺎ (1390). ﻧﺤﻮه و اﺻﻮل ﮔﺬار از اﻗﺘﺼﺎد ﺳﻨﺘﯽ ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد داﻧﺶ ﻣﺤﻮر، دومین همایش مالی مدیریت پژوهش و فناوری.
 
Anttiroiko, A. V., Valkama, P., & Bailey, S. J. (2014). Smart cities in the new service economy: building platforms for smart services. AI & society29, 323-334.
Bakıcı, T., Almirall, E., & Wareham, J. (2013). A smart city initiative: the case of Barcelona. Journal of the knowledge economy4, 135-148.
Baumol, W. (2002). The Free-Market Innovation Machine: Analyzing the Growth Miracle of Capitalism.
Bell, D., (1973). The Coming of Post-Industrial Society: A Venture in Social Forecasting, New York: Basic Books.
Bruneckienė, J., & Sinkienė, J. (2014). Critical analysis of approaches to smart economy.
Creswell, W.  j. (2007).  Qualitative inquiry and  researchdesign,  Sage  Publications. 
Dahlman, C., & T. Anderson, (2000). Korea and Knowledge- Based Economy. Making the Transition, World Bank Institute.
Davies, A. R., & Mullin, S. J. (2011). Greening the economy: interrogating sustainability innovations beyond the mainstream. Journal of Economic Geography11(5), 793-816.
Fikirkoca, A. (2007). Unravelling the paradoxes of the (new) digital economy: myths and realities. Critical perspectives on international business3(4), 337-363.
Glaser, B. G. (2001). The grounded theory perspective: Conceptualization contrasted with description. (No Title).
ITU. (2014). Smart Sustainable Cities: An Analysis of Definitions. Focus Group Technical Report. The International Telecommunication Union. Geneva: ITU. p71
Karadağ, T. (2013). An evaluation of the smart city approach (Master's thesis, Middle East Technical University).
Knyayginin, V.N., Lipetskaya, M.S., & Akim, M.E. (2012). “Smart” Environment, “Smart” Systems, “Smart” Production: A Series of Papers (Green Book) in the Framework of the Project “Industrial and Technological Foresight of the Russian Federation. Center for Strategic Research, 4(1). 62-81.
Pattion, M. Q. (2002).  Qualitative Research and Evaluation Methods, 3rd Edition, Sage Publications, London. 
 Sharma, S. K. (2005). Socio-economic impacts and influences of e-commerce in a digital economy. In Digital economy: Impacts, influences and challenges (pp. 1-20). IGI Global.
UNEP. (2011). Towards a Green Economy: Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication. A Synthesis for Policy Makers. Nairobi: UNEP. p52.