بررسی وضعیت تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی ایران با رویکرد پدافند غیرعامل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی و استادیار اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

2 عضو هیئت علمی و دانشیار اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

تحقق رشد پایدار در دنیای به‌شدت متلاطم و متغیر امروز، مستلزم شناخت و به‌کارگیری ابزارهای جدید است. شناخت مخاطرات و ریسک‌ها در حوزه اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی، سیاسی، فناوری و زیست‌محیطی برای هر کشوری به‌عنوان یک پیش‌نیاز برای تحقق رشد پایدار، از سوی مراکز تحقیقاتی و صاحب‌نظران پیشنهاد شده است. نحوه تعیین این مخاطرات برحسب مناطق و جوامع متفاوت بوده است. به‌عنوان‌مثال وجود سیل و زلزله، تغییرات شدید آب‌وهوا، وجود ریز گردها و آلودگی کلان‌شهرها، تغییر سبک زندگی و وجود تحریم‌های هوشمند در کشورها می‌تواند به‌عنوان مخاطره تلقی شود. بررسی تجارب کشورها نشان می‌دهد که برخی از آن‌ها در مقابله با ریسک‌ها و شوک‌های بیرونی تاب آور بوده و قابلیت تحمل و عبور از این شوک‌ها را با حداقل هزینه دارا می‌باشند اما در برخی دیگر تاب‌آوری کمتری مشاهده می‌شود. هدف اصلی در این تحقیق طراحی و ارائه یک سیستم به‌منظور ارزیابی ‌تاب‌آوری کشور از منظر شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی و برآورد تاب‌آوری بخش‌های مهم اقتصادی و اجتماعی برای کشور در دوره‌ی 1395-1370 است. برای این منظور با استفاده از روش MIMIC و برآوردگر حداکثر راست نمایی (ML) و با استفاده از شاخص‌های کلان، خرد، توسعه، اجتماعی و پولی و بانکی وضعیت تاب‌آوری کشور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان از وضعیت ناهمگن و خطرناک تاب‌آوری در شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی کشور داشت. به‌طوری‌که در بسیاری از بخش‌ها وضعیت «بی‌ثبات و بی‌تاب» ارزیابی گردید. بر اساس این نتایج واسطه‌گری‌های مالی، بخش ساختمان، نرخ بیکاری، واردات، متوسط درآمد و مخارج خانوارهای شهری و روستایی، اقدام به خودکشی و سرقت وضعیت بسیار نامناسبی دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Iran's Economic and Social Resilience With a passive defense approach

نویسندگان [English]

  • Seyyed Amin Mansouri 1
  • Seyyed Morteza Afghah 2
1 Assistant Professor, Faculty of Economics, Ahwaz Shahid Chamran University
2 Associate Professor, Faculty of Economics, Ahwaz Shahid Chamran University
چکیده [English]

The realization of sustainable growth in today's highly volatile and unstable world requires the recognition and application of new tools. Identifying the risks in the economic, social, geographic, political, technological and environmental fields is suggested by research centers and experts as a prerequisite for any country for achieving sustainable growth. The method of determining these hazards varies according to regions and communities. For example, floods and earthquakes, severe climate changes, the presence of microorganisms and pollution of metropolises, lifestyle changes and the existence of intelligent sanctions in countries can be considered as a threat. Investigating the experiences of different countries shows that some of them are resilient to external risks and shocks and have the ability to withstand and overcome these shocks at low costs, while others may be less resilience. The main objective of this research is to design and provide a system for assessing resilience of Iran in terms of economic and social indicators and estimating the resilience of the most important economic and social sectors during the period of 1370-1395 (Hijri-Shamsi). In this regard, using the MIMIC method and the maximum Likelihood estimator (ML) and using macro, micro, developmental, social, monetary and banking indicators, Iran’s resilience condition investigated. Results show that the state of social and economic indicators of resilience is heterogeneous and dangerous, which in many sectors, the situation was identified as "unstable and irresistible". Based on these results, financial intermediaries, construction sector, unemployment rate, imports, average income and expenditures of urban and rural households, suicide commitment and robbery are in bad situation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Resilience
  • Social Resilience
  • passive defense
  • MIMIC Method