بررسی تأثیرسیاستهای پولی بر رفاه بخش روستایی در ایران با رویکرد بررسی وضعیت مسکن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد، گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

3 استاد، گروه اقتصاد نظری ، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

سیاست‌های اقتصادی یک کشور، در برگیرنده سیاست‌گذاری‌های مختلفی همچون سیاست پولی است تا جامعه بتواند به اهدافی چون رشد، توسعه و رفاه اجتماعی دست یابد. سیاستهای پولی تاثیر به سزایی بر مسکن به عنوان یکی از نیازها و الزامات اولیه رفاه خانوار دارد و روستاها به عنوان کانون تولید ثروت و ارزش افزوده در زمینه کشاورزی، دامداری و صنایع دستی حائز اهمیت هستند. لذا هدف اصلی این مطالعه تحلیل اثرات سیاست پولی بر بخش مسکن روستایی ایران در جهت تغییرات میزان مالکیت و اجاره نشینی روستاییان از طریق الگوی خودرگرسیون برداری، توابع واکنش ضربه‌ای و تجریه واریانس طی سال های 1376 الی 1401 بوده است.
یافته های تحقیق نشان داد که سیاست های پولی از جمله عوامل محرک بر مسکن روستایی در دوره زمانی بلندمدت بوده و موجب کاهش میزان مالکین مسکن و افزایش اجاره نشینی در بخش جمعیتی روستایی گردیده است. نتایج تجزیه واریانس نشان می‌دهد، پایه پولی سهم بالایی در تغییر واریانس متغیرهای مربوطه دارد و روندی افزایشی داشته است. به طوریکه طی دوره ده ساله سهم شوک پولی بر متغیر مالکین از 67 به 73 درصد رسیده است ولی سهم نقدینگی طی دوره ده ساله سهم پایینی در تغییر واریانس متغیر تعداد مالکین روستایی دارد. سهم  پایه پولی در تغییر واریانس متغیر تعداد مستاجرین روستایی وکل کشور نیز روندی افزایشی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of the Impacts Monetary Policies on the Rural Welfare Sector in Iran with an Emphasis on Housing Conditions

نویسندگان [English]

  • Yousef Lotfi 1
  • Abbas Shakeri 2
  • Teymur Mohammadi 3
  • Farhad Ghafari 4
1 Ph.D. Candidate, Department of Economics, Faculty of Management and Economics, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
3 Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
4 Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Management and Economics, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Economic policies of a country encompass various strategies, including monetary policy, aimed at achieving goals such as growth, development, and social welfare. Monetary policies significantly impact housing, which is one of the fundamental needs and requirements for household welfare. Rural areas, as centers of wealth production and added value in agriculture, livestock, and handicrafts, hold particular importance. Therefore, the main objective of this study is to analyze the effects of monetary policy on the rural housing sector in Iran, focusing on changes in ownership and rental rates among rural residents through a Vector Autoregression model, impulse response functions, and variance decomposition from 1997 to 2022.
The findings of the research indicate that monetary policies have been one of the driving factors affecting rural housing in the long term, leading to a decline in homeownership rate and an increase in rental rates among the rural population. The results of variance decomposition reveal that the monetary base has a significant share in the variance of the relevant variables and has shown an increasing trend. Specifically, during the ten-year period, the share of monetary shocks on the ownership variable has risen from 67% to 73%, while the share of liquidity has contributed minimally to the variance in the number of rural homeowners over the same period. The share of the monetary base in the variance of the number of rural tenants and the national total also shows an increasing trend.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Housing Sector
  • Impulse Response Functions
  • Vector Autoregression
  • Monetary Policy

مراجع

ابوالحسنی، اصغر؛  ابراهیمی، ایلناز؛  پورکاظمی، محمدحسین و  بهرامی نیا، ابراهیم. (1395). اثر تکانه های پولی و تکانه های نفتی بر تولید و تورم بخش مسکن در اقتصاد ایران: رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، 7(25)، 113-132.
 برقی، حمید؛ آقاامرایی، علی و شایان، محسن. ( 1395). تحلیل و بررسـی شـاخص های پایداری مسـکن در مناطق روستایی (مطالعه موردی:دهستان معمولان شهرستان پلدختر)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 31(1)، 59-66.
بذر افشان، جواد و روستا، محتبی. ( 1395). ارزیابی عوامل مؤثربر احساس امنیت در مناطق رو ستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی-شهرستان جهرم)، 6(23)، 142-152 .
پناهی، حسین؛  بهبودی، داوود؛ اصغرپور، حسین و کشتکاران، نجمه. (1397). بررسی آثار تکانه‌های سیاست پولی بر بخش مسکن در قالب الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی، اقتصاد شهری، 3(2)، 18-1.‎
حجت، سجاد؛ مهر آرا ، محسن و طیب نیا، علی.(1400). تأثیر سیاست های پولی و مالی بر حباب قیمت مسکن در اقتصاد  ایران: با رویکرد مدل عامل بنیان، مجله تحقیقات اقتصادی، 56(135)، 289-257.
دیندار رستمی، مرضیه و شیرینبخش، شمس الله. (1395). اثر نامتقارن تکانه قیمت مسکن بر مصرف خانوارهای شهری در استانهای ایران PANEL- VAR  ، مجله اقتصاد و توسعه منطقه‌ای،23 (12) .34-64·
ساقی، فرزاد؛ هژبرکیانی، کامبیز؛ میرزاپورباباجان، اکبر و اکبری مقدم، بیت اله. (1397). اثرات نامتقارن سیاستهای پولی بر بازار مسکن ایران: رویکرد غیر خطی MS- VAR، نظریه های کاربردی اقتصاد، 5(3) .75-102.
شریفی رنانی، حسین؛ کمیجانی، اکبر و شهرستانی. حمید. (1388). بررسی ساز و کار  انتقال پولی در ایران: رویکرد خودرگرسیون برداری ساختاری، نشریه پژوهش های پولی – بانکی، 1(2)،  176-145.
قلی زاده، علی اکبر و کامیاب، بهناز. (1389). بررسی تاثیر سیاست پولی بر حباب قیمت مسکن: یک مطالعه بین المللی، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 45(3).1-31·
قدیری، حمید؛ شریفی رنانی، حسین و دائی کریم زاده، سعید. (1399). نقش کانال اعتباری و نرخ ارز در انتقال سیاست پولی بر بخش مسکن در ایران: رویکرد تصحیح خطای برداری (VEC). پژوهشنامه اقتصاد کلان، 15(30)، 62-83.
کشت کاران، نجمه؛ پناهی، حسین و بهبودی، داوود. (2021). اثرات نامتقارن سیاست پولی بر بازار مسکن ایران: رویکرد DSGE. نظریه های کاربردی اقتصاد، 1(4)،  195-218.‎
گزارش اقتصادی و ترازنامه سال 1400 بانک مرکزی.
مبانی نظری دخالت دولت در اقتصاد. (1383). گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی.
محمدی یگانه، بهروز؛ چراغی، مهدی و محمد بیگی، مریم. (1398). بررسی نقش مسکن پایدار روستایی بر مولفه های احساس امنیت خانوارهای روستایی مطالعه موردی دهستان خرقان غربی شهرستان آوج، فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، 2(5)، 233-248.
مساواتی آذر، مجید. (1385). تأثیرشرایط مسکن در بزهکاری جوانان ایران، 1(1)، 56 -61.
مهدیلو، علی و اصغرپور، حسین. (1400). مکانیسم انتقال غیرخطی سیاست پولی از طریق کانال قیمت سهام در ایران: رویکرد (MS-VAR)، سیاست اقتصادی 12(23)، 65-98.
Aastveit, K. A., & Anundsen, A. K. (2022). Asymmetric effects of monetary policy in regional housing markets. American Economic Journal: Macroeconomics, 14(4), 499-529.
Elbourne, A. (2008). The UK housing market and the monetary policy transmission mechanism: An SVAR approach. Journal of Housing Economics, 17(1), 65–87.
Frimpong, A. (2011). Sheltering and housing recovery after disaster: Dissecting the problems of policy implementation and possible solution. International Journal of Humanities and Social Science, 1(20), 1–12.
Koeniger, W., Lennartz, B., & Ramelet, M.-A. (2022). On the transmission of monetary policy to the housing market. European Economic Review, 145, 104107.
Miles, W., & Zhu, X. (2023). Housing and the changing impact of monetary policy. International Review of Economics & Finance, 86, 587–603.
Mishkin, F. S. (1995). Symposium on the monetary transmission mechanism. Journal of Economic Perspectives, 9(4), 45–67.
Mishkin, F. S. (2013). The economics of money, banking, and financial markets (11th ed.). Pearson.
Ume, E. (2018). The impact of monetary policy on housing market activity: An assessment using sign restrictions. Economic Modelling, 68, 23–31.
Yang, C. (2007). Housing microfinance: Designing a product for the rural poor (Working Paper No. 19). Institute for Financial Management and Research, Centre for Microfinance.
Zhu, B., & Sebastian, S. (2017). Housing market stability, mortgage market structure, and monetary policy: Evidence from the Euro area. Journal of Housing Economics, 37, 1–21.
فصلنامه اقتصاد دفاع و توسعه پایدار
دوره 10، شماره 38
دی 1404
صفحه 109-138

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار