بررسی حجم یارانه‌های آشکار و پنهان در ج.ا.ایران؛ ابعاد اقتصادی و امنیتی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

یکی از جنجال برانگیزترین سیاست‌های اقتصادی در سال‌های پس از جنگ دوم جهانی و به ویژه از دهة 1970میلادی به بعد پرداخت یارانه و ابعاد اقتصادی و امنیتی ناشی از آن بوده است. یارانه‌ها باید هدفمند باشند تا علاوه بر بهره مندی مستقیم و غیرمستقیم اقشار مختلف و حمایت اصولی از بخش مربوطه، از هدر رفتن منابع و سرمایه‌های ملی و ایجاد نارضایتی اجتماعی جلوگیری کرده و موجبات توسعه پایدار کشور را فراهم سازد.
هدف این پژوهش محاسبه حجم یارانه‌های آشکار و پنهان کشور در سال 1399 می باشد که در این پژوهش برای محاسبه حجم یارانه بودجه‌ای از محل جدول تبصره 14 بودجه؛ حجم یارانه پنهان از طریق اختلاف قیمت صادراتی و قیمت فروش داخلی فرآورده‌های نفتی به علاوه اختلاف قیمت تمام شده برق و آب با قیمت فروش داخلی؛ حجم یارانه کالاهای اساسی از طریق اختلاف نرخ ارز تخصیص یافته و میانگین نرخ ارز در سال 99 ضرب در حجم واردات، حجم یارانه فرابودجه ای به صورت پیش­بینی سازمان برنامه و بودجه و برای تخمین معافیت‌های مالیاتی از گزارش سازمان امور مالیاتی استفاده شده است.
مطابق نتایج پژوهش، میزان حجم یارانه‌های آشکار در کشور 242 هزار میلیارد تومان می باشد. به علاوه، مجموع یارانه‌های پنهان معادل 1930هزار میلیارد تومان برآورد شده است. در مجموع 2172 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان، بودجه‌ای و فرابودجه‌ای در این گزارش برای کشور احصا شده که حدود 4 برابر بودجه دولت در سال 1399 است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the volume of subsidies in Iran; Its economic and security dimensions

نویسندگان [English]

  • Seyed Abbas Kazemi 1
  • Hossein Jalili Bolhassani 2
1 professor, Department of Management, Payam Nour University, Tehran, Iran.
2 M.A. of Economics, Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the most controversial economic policies in the years after the Second World War, and especially since the 1970s, has been the payment of subsidies and their consequences. Subsidies should be targeted in order to prevent the waste of national resources and capital in addition to the direct and indirect benefits of different groups and the principled support of the relevant sector, and to provide the conditions for the sustainable development of the country.
The purpose of this study was to calculate the volume of subsidies in the country in 1399. Subsidies have different classifications. In this study, subsidies were calculated separately from budget subsidies, extra-budgetary and hidden, and their volume was calculated. Budget subsidies refer to the subsidies in the budget table, extra-budgetary subsidies are government duties that are not reflected in the budget laws, and hidden subsidies are included in the difference between the domestic and export prices of products.
According to the research results, the total of obvious subsidies reaches 242 thousand billion tomans. In addition, the total of hidden subsidies is estimated at 1930 thousand billion tomans. A total of 2172 thousand billion tomans of hidden subsidies, budgets and extra-budgets are included in this report, which is about 4 times the government budget in 1399.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hidden subsidy
  • obvious subsidy
  • budgetary subsidy
  • extra-budgetary subsidy